بزرگنمايي:

آریا جوان - زیردریایی های جدید ایران می توانند در آب های کم عمق خلیج فارس خطرناک باشند. همچنین پروژه های اخیر ایران برای تولید زیردریایی های بومی نشان می دهد که آن ها در درازمدت به دنبال تبدیل شدن به یک قدرت نظامی مستقل هستند.

سباستین رابین در گزارشی تحت عنوان «خداحافظی با ناوهای آمریکا در صورت وقوع جنگ با ایران؟» در نشنال اینترست نوشت: نیروهای نظامی ایران برای مدتی طولانی در حال برنامه ریزی برای یک جنگ دریایی دفاعی در خلیج فارس بوده اند. بخشی از استراتژی جنگی ایران شامل استفاده از ناوگان بزرگ قایق های تندرو مجهز به موشک های ضد کشتی برای غافل گیر کردن نیروهای دشمن در خلیج فارس خواهد بود. ایران تلاش خواهد کرد که جلوی عبور و مرور کشتی های تجاری از تنگه استراتژیک هرمز را بگیرد.
در ادامه این مطلب آمده است: اما ناوگانی از بیست و یک زیردریایی بومی کلاس غدیر نیز می توانند در استراتژی جنگی ایران مورد استفاده قرار بگیرند. زیردریایی های غدیر در واقع نمونه بهینه شده ای از زیردریایی های کلاس یونو کره شمالی هستند. این کلاس از زیردریایی ها با سرعت یازده نات در زیر آب حرکت میکند و مجهز به دو اژدر 533 میلی متری است. به طور کلی، آب های کم عمق در نزدیکی ساحل به عنوان محیط مطلوبی برای عملیات های زیردریایی ها در نظر گرفته می شوند. آب های خلیج فارس فرصت خوبی برای پنهان شدن زیردریایی های کوچک ایران فراهم می کنند. قابلیت عمده این زیردریایی‌های کوچک کمین کردن علیه کشتی‌های عبوری است. اما نیروی دریایی ایران همچنین دارای سه زیردریایی بزرگتر و پیشرفته تر از زیردریایی های کلاس دیزلی کیلو است که در دهه 1990 از روسیه خریداری شده بودند. این زیردریایی ها می توانند به راحتی در آب های اقیانوس هند حضور پیدا کنند.
ایران همچنین چهار سال پیش واحدی را برای توسعه زیر دریایی بومی کلاس فتح راه اندازی کرد. البته این زیردریایی ساخت داخل مجهز به ویژگی های مدرن همچون موشک های ضد کشتی یا سیستم رانش مستقل هوایی نیست.
اما چرا ایرانی ها به جای خرید تسلیحات مورد نیاز از چین یا روسیه تصمیم گرفتند که به طور مستقل زیردریایی های مورد نیاز را در داخل کشور تولید کنند؟
ایرانی ها در طول چند دهه گذشته به این واقعیت پی بردند که تغییر در ائتلاف های بین المللی میتواند در برنامه ریزی های دفاعی آن ها اختلال ایجاد کند و نیروی نظامی آن ها را در موقعیت آسیب پذیری قرار دهد. حکومت محمد رضا پهلوی در دوره پیش از انقلاب اسلامی میتوانست همه جنگ افزارهای مورد نیاز خود را از آمریکا خریداری کند. اما رابطه بین دو کشور بعد از انقلاب اسلامی و حادثه گروگان گیری در سفارتخانه آمریکا در تهران رو به وخامت گذاشت. ایران در دهه های اخیر برای نگه داری و تامین قطعات جنگ افزارهای آمریکایی خود با مشکلاتی روبرو شده است. زمانی که عراق در سال 1980 به ایران حمله کرد، دو ابرقدرت دنیا یعنی آمریکا و شوروی تمایلی به فروش سلاح به تهران نداشتند. ایران مجبور شد برای برآورده کردن نیازهای دفاعی خود به چین روی آورد. در نتیجه، در دهه های اخیر انگیزه ایران برای خودکفایی در صنعت دفاعی افزایش پیدا کرد.
زیر دریایی نیمه سنگین فتح بین چهل تا چهل و هشت متر طول دارد و از لحاظ وزنی با زیردریایی های دفاع ساحلی کوچک کلاس 205 و 206 آلمان در دهه های 1960 و 1970 قابل مقایسه است. ظاهرا زیردریایی کلاس فتح نسخه تکامل یافته یک نمونه آزمایشی با نام نهنگ است. کلاس فتح دارای چهار لوله اژدر افکن است و یک آرایه سونار در زیر لوله ها قرار گرفته اند.
زیردریایی کلاس فتح می تواند حداکثر تا 200 متر پایین تر از سطح آب به فعالیت خود ادامه دهد. قابلیت های این زیردریایی متناسب با آب های کم عمق خلیج فارس هستند. پیش بینی میشود که سرعت این زیردریایی در زیر آب بین چهارده تا بیست و سه نات باشد. گزارش شده که زیردریایی فتح می تواند عملیات خود را برای پنج هفته تا فاصله 3100 مایلی از سواحل کشور ادامه دهد. در نتیجه، حوزه عملیاتی کلاس فتح تا نزدیکی دریایی عربی خواهد بود. اما ما نمی دانیم که این زیردریایی دیزلی برای چه مدتی می تواند زیر سطح آب باقی بماند، زیرا برای شارژ مجدد باطری های خود باید به سطح دریا بازگردد.
در حال حاضر به نظر می رسد که زیردریایی کلاس فتح هنوز در مرحله آزمایشی قرار دارند و در بین ناوگان زیردریایی های فعال ایران قرار نگرفته اند. اخیرا تصاویر ماهواره ای منتشر شده نشان دادند که ایران در حال ساخت زیردریایی های جدید در پایگاه دریایی بندر انزلی در دریایی خزر است.
علاوه بر این، ظاهرا ایران برنامه ای برای تولید دو زیردریایی کلاس بعثت دارد. این کلاس شصت متر طول دارد و مجهز به شش لوله اژدرافکن است. ادعا می شود که این کلاس از زیردریایی ها میتوانند تا 300 متر زیر سطح آب به فعالیت خود ادامه دهند و حداکثر سرعت آن ها بیست و سه مایل در ساعت است.
تهران در سال 2008 شروع این پروژه جدید را اعلام کرد. قرار بود این کلاس از زیردریایی ها در سال 2015 وارد ناوگان نیروی دریایی کشور شوند. اما ظاهرا راه اندازی کلاس جدید با تاخیر روبرو شده است.
اما ارتش آمریکا در گزارش اطلاعاتی خود در مارس 2017 این کلاس جدید را به عنوان خطری بزرگ برای نیروهای خود در منطقه توصیف کرد. در این گزارش گفته می شود که این کلاس از زیردریایی های جدید ایران تا پنج سال آینده به قابلیت شلیک موشک های کروز دست پیدا خواهند کرد.
اما به نظر می رسد که یک اژدر زیرآبی ایران با نام حوت به مرحله پایانی تکمیل خود نزدیک میشود. مطابق با گزارش های منتشر شده، این موشک می تواند به سرعت دویست مایل در ساعت دست پیدا کند. این موشک با تولید حبابهای بخار که از نوک دماغه و پوسته خود خارج می‌کند لایه‌ای از گاز در اطراف خود شکل می‌دهد و بدین ترتیب خود را از تماس مستقیم با آب و پسای قابل ملاحظه ناشی از آن دور می‌کند. اولین بار تلویزیون ایران در سال 2006 گزارشی در مورد آزمایش این موشک منتشر کرد. البته اطلاعاتی در مورد نتایج این آزمایش ها منتشر نشده است. تحلیلگران معتقدند که این اژدر نسخه مهندسی معکوس شده یک اژدر روسی با نام اشکفال است.
در هر صورت زیر دریایی فتح در آستانه عملیاتی شدن قرار دارد و می تواند به زودی ناوگان زیردریایی های ایران را گسترش دهد. در حال حاضر اطلاعاتی در مورد وضعیت کلاس جدید بعثت نیز در دسترس نیست.
زیردریایی های جدید ایران می توانند در آب های کم عمق خلیج فارس خطرناک باشند. همچنین پروژه های اخیر ایران برای تولید زیردریایی های بومی نشان می دهد که آن ها در درازمدت به دنبال تبدیل شدن به یک قدرت نظامی مستقل هستند.