بزرگنمايي:

آریا جوان -
چرا اخبار تجاوز پرخواننده است؟!
k ١.٢
٠
خراسان / باورکردنی نیست اما از 6 خبر پرطرفدار یکی از سایت‌های مطرح، 4 مورد درباره تجاوز است
هر روز ده‌ها یا حتی صدها خبر جالب و مهم در سایت‌های خبری منتشر می‌شود، از موضوعات حوزه سیاست بگیرید تا اقتصاد و بین‌الملل. با وجود این به تازگی به صورت اتفاقی نگاهی به پرطرفدارترین خبرهای یک سایت معتبر داشتیم. نتیجه قابل باور نبود! از بین شش خبر پرطرفدار در این سایت، چهار مورد درباره تجاوز بود و یک خبر دیگر درباره اقدام جنجالی یک زن و شوهر! اگر نگاهی به پربازدیدترین اخبار و مطالب سایت‌ها و روزنامه‌ها بیندازید از میزان علاقه‌مندی مردم به اخبار بد و منفی شگفت‌زده خواهید شد. واقعیت این است که اخبار ناخوشایند و ناراحت کننده مانند قتل و به خصوص تجاوز با تمام احساس منفی که به خواننده می‌دهند، همچنان در صدر تیترهای پربازدید هستند و مردم با علاقه‌مندی آن‌ها را دنبال می‌کنند. در ادامه، افزون بر توضیحی درباره دلیل این تمایل به «آسیب‌های پیگیر چنین اخباری» بودن هم اشاره خواهیم کرد.
پرطرفدار بودن اخبار منفی در دنیا
شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که انسان‌ها برای اخبار منفی اولویت بیشتری نسبت به اخبار مثبت قائل می شوند. جالب ماجرا این‌جاست که انسان‌ها از نظر عصب‌شناختی این آمادگی را دارند که بر اطلاعات منفی بیشتر تمرکز کنند زیرا اطلاعات منفی به صورت بالقوه ارزش حیاتی بیشتری نسبت به اطلاعات مثبت دارند و باعث هوشیاری بیشتر فرد می‌شوند و کمک می‌کنند در صورت بروز مشکل مشابه، عملکرد بهتری از خود بروز دهند. در تحقیقی که اواخر سال گذشته میلادی انجام شد، محبوبیت اخبار مثبت مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج نشان داد به احتمال زیاد اخبار مثبت بیشتر از اخبار منفی، در فضای‌مجازی به اشتراک گذاشته می‌شوند. نتایج این تحقیق، جذابیت اخبار منفی برای جذب مخاطبان را به چالش کشید و شواهدی مبنی بر اشتباه بودن آن رو کرد ولی نکته مهم این‌جاست که به اشتراک گذاشتن مطالب در فضای مجازی با خواندن مقالات تفاوت دارد. هرچند ما تمایل داریم مطالب مثبت را برای دوستان‌مان در فضای‌مجازی بفرستیم و آن‌ها را بازنشر کنیم ولی عادت اخبار خواندن ما همچنان به اطلاعات منفی اولویت بیشتری می‌دهد. در نتیجه چنین رفتاری، آژانس‌های خبری که به دنبال مخاطب هستند از این فرصت استفاده می‌کنند و به اطلاعات منفی برتری بیشتری می بخشند. برای مثال طبق یک پژوهش فروش مجله‌ها و روزنامه‌هایی که تیتر آن‌ها منفی است، 30 درصد بیشتر از زمانی است که تیتر مثبت دارند. جای تعجب نیست که یک روزنامه روسی اعلام کرده که باچاپ تیتر مثبت تا 66 درصد ریزش مخاطب داشته است. به عبارت دیگر هرچقدر هم که مخاطبان ادعا کنند اخبار مثبت را دوست دارند ولی همچنان تمایل به انتخاب اخباری دارند که منفی است!
ارضای میل به پرخاشگری!
یک بار دیگر به اسکرین شات گرفته شده، نگاه بیندازید! حالا سوال اصلی این است که دلیل علاقه بیش از اندازه افراد به اخبار قتل و تجاوز چیست؟ عمده‌ترین دلیل آن به غرایز پرخاشگری در انسان‌ها برمی‌گردد که معمولا ما در ناهوشیار خود میل به پرخاشگری داریم و با خواندن اخباری از این دست، بخش تاریک وجودمان را ارضا می‌کنیم و در واقعیت به آن نمی‌پردازیم.
تابو بودن مسائل، باعث جذابیت‌شان می‌شود
با توجه به این‌که در بیشتر جوامع انسانی مسائل جنسی تابو محسوب می‌شود پس باعث جلب توجه بیشتری به این اخبار شده است و در نتیجه مردم به خواندن این موضوعات رغبت بیشتری نشان می‌دهند. خیلی‌ها تصور می‌کنند که چون باخبر شدن از این قبیل اخبار باعث می‌شود از حال و روز جامعه خود اطلاع بیشتری داشته باشیم و خود را برای خطرهای بالقوه آماده کنیم بنابراین باید چنین اخباری را بخوانیم.
آسیب‌های جسمی و روانی پیگیری چنین اخباری
خواندن این قبیل اخبار نه تنها برای ما فایده‌ای ندارد بلکه به شدت هم برای سلامت روان‌مان مضر است. در درجه اول خواندن اخبار مربوط به تجاوز به صورت خودکار، مغز را در حالت آماده‌باش قرار می‌دهد. چون هر چقدر هم ما انسان‌های مدرنی باشیم، مغز ما همچنان در حالت بدوی به سر می‌برد و کل وجود ما را برای مقابله با خطر آماده می‌کند. در نتیجه هورمون کورتیزول بیشتری ترشح می‌شود که باعث تضعیف سیستم ایمنی، توقف ترشح هورمون رشد، مختل شدن هضم غذا، کاهش رشد سلول‌ها، موها و استخوان‌ها می شود. آثار جانبی این‌گونه اخبار نیز احساس ترس، پرخاشگری، از بین رفتن عاطفه و حس دلسوزی است. افرادی که مدام اخبار مربوط به تجاوز یا قتل را می‌شنوند، قادر به در نظر گرفتن دیگر جنبه‌های اتفاقات نیستند و تنها به پیامد آن فکر می‌کنند. یعنی نمی‌توانند به تحلیل عمیقی از اتفاقات دست بزنند و به عواملی که به اتفاق منفی منجر شده است، فکر کنند.
چرا خوراک وحشتناک به خورد روح‌مان می‌دهیم؟
ما انسان‌ها هستیم که خوراک مغز و روح‌مان را تامین می‌کنیم. خواندن این حجم از اخبار وحشتناک، بر روان ما تاثیر می‌گذارد. برای یک بار هم از خودتان بپرسید که آیا مطلع شدن از آن‌ها دردی را از ما دوا می‌کند؟ واقعیت این است که ما هیچ تاثیری بر قتل‌ها و تجاوزهایی که روزانه اتفاق می‌افتد، نداریم و بیشتر ما قادر به انجام کاری برای جلوگیری از آن‌ها نیستیم و دانستن آن‌ها تنها دامنه نگرانی ما را افزایش و در تشویشی همیشگی قرارمان می‌دهد.
نویسنده : ‏دکتر ساحل گرامی | روان شناس بالینی