بزرگنمايي:

دکتر حامد ماهزاده به چگونگي شکل‌گيري پديده نوکيسه‌ها و تجمل‌گرايي اشاره کرد و گفت: در جامعه ايراني، ارزش‌هاي مذهبي و ملي برخلاف مصرف‌گرايي است، لذا با تمايل به تجمل گرايي از ارزش‌ها دور مي‌شويم و نمي توانيم ارزش‌ها را به فرزندانمان انتقال دهيم.

اين روانشناس تصريح کرد: تجمل‌گرايي با اضطراب ارتباط مستقيمي دارد. منشاء اضطراب در جامعه‌هايي که پرتنش‌تر هستند و در آن‌ها مشکلات هويتي، تربيتي و نقصان‌هايي وجود دارد، مي‌تواند نوع مصرف باشد.

وي افزود: افراد با مصرف کردن و استفاده از کالاهاي متعدد و متنوع مي‌توانند اضطراب اساسي و وجودي خودشان را کاهش دهند. وقتي در جامعه تجمل‌گرايي شيوع پيدا مي‌کند، ميزان تنش در آن جامعه زياد مي‌شود. از لحاظ روانشناسي بايد راهکارهايي را پيش‌بيني کرد تا اين تنش در جامعه کاهش پيدا کند. قتل، دزدي و آسيب‌هاي اجتماعي، اين تنش و اضطراب را در سطح جامعه نشان مي‌دهد.

اين روانشناس به پيامدهاي ناشي از تجمل‌گرايي پرداخت و گفت: وقتي ارزش‌هاي خود را با ارزش‌هاي مصرفي يکي مي‌کنيد، اگر نتوانيد اجناس لوکس و يا هر چيز ديگري را مصرف کنيد، ديگر ارزشي وجود ندارد که بخواهيد باشيد.

ماهرزاده مهم‌ترين پيامد جامعه مصرفي را از بين رفتن و فاصله گرفتن از ارزش‌ها و هنجارهاي اجتماعي دانست و اظهار کرد: جامعه‌اي که به سمت تجمل‌گرايي مي‌رود به مرور از ارزش‌هايش فاصله مي‌گيرد و با ارزش‌هاي بومي خودش بيگانه مي‌شود. در جامعه ايراني، ارزش‌هاي مذهبي و ملي بر خلاف مصرف‌گرايي است، لذا با رفتن به سمت تجمل‌گرايي از ارزش‌ها دور مي‌شويم و سال‌هاي بعد نمي‌توانيم ارزش‌ها را به فرزندان‌مان انتقال دهيم و آنها با ارزش‌ها بيگانه مي‌شوند.

وي در خصوص پيامدهاي مصرف‌گرايي در بعد فردي گفت: افرادي که به ارزش‌هاي ديني اعتقاد ندارند يا اعتقاد کمي دارند، چيزي را جايگزين اين ارزش‌ها کرده‌اند و اگر آن جايگزين مصرف کالاهاي لوکس باشد ارزش‌هايشان، ارزش‌هايي ابتدايي و بدوي است. بنابراين در بعد روانشناختي و عاطفي هم دچار بحران‌هاي هويتي و شخصيتي مي‌شوند و حاضر هستند براي تامين اين خلاء حتي وام بگيرند يا قرض کنند تا بتوانند آن را جبران کنند. در غير اين صورت چيزي براي از دست دادن ندارند و دچار افسردگي يا شکست مي‌شوند.

اين روانشناس با تاکيد بر اينکه اگر تجمل‌گرايي را به عنوان يک بيماري اجتماعي در نظر بگيريم، نمي‌توانيم با مصاديقش مواجه شويم اين در حاليست که بايد به ريشه‌هايش بپردازيم، تصريح کرد: مواجهه با ريشه‌هاي تجمل‌گرايي بايد مستمر باشد و اين کار زمان‌بر است. به‌طور قطع بايد از لحاظ مادي هم تدابيري انديشيده شود. ما به دستگاه‌هاي فرهنگي توصيه‌هايي را مي‌کنيم اما کمترين بودجه را در اختيار اين دستگاه‌ها قرار مي‌دهيم و اين يک تضاد است.

ماهرزاده که در يک برنامه راديويي سخن مي‌گفت، در خصوص نقش زنان در تجمل گرايي اظهار کرد: زنان به عنوان محور مصرف خانواده بسيار نقش مهم و حياتي را دارند. نيمي از جمعيت کشور را زنان تشکيل مي‌دهند و آنان ذائقه و مصرف الگوي خاص خودشان را دارند و در امر تجمل‌گرايي بسيار نقش دارند. نقش بانوان نسبت به مردان در امر تجمل گرايي 80 به 20 است.