بزرگنمايي:

جوانان نيوز- يكى از راه‏هاى ارتقاى سلامت روانى جامعه، معرفى و شناساندن اصول بهداشت روانى به مردم مى‏باشد. بهداشت روانى داراى اصول مختلفى است؛ از جمله: احترام فرد به شخصيت خود و ديگران، انعطاف‏پذيرى، توجه به زمينه‏ هاى آسيب‏ پذير، برقرار كردن روابط صميمانه با ديگران و... . در اين ميان، اصل برقرار كردن روابط صميمانه با ديگران، از آن حيث كه هم داراى آثار فردى و هم اجتماعى است، يكى از مهم‏ترين اصول به شمار مى‏رود. بى‏ شك، انسان ناگزير از برقرارى روابط اجتماعى است و نمى ‏توان زندگى را بدون مراوده و برخورد با ديگران به راحتى ادامه داد. منتها آنچه در اين زمينه مهم و تأثيرگذار بر ميزان سلامت انسان و نحوه زندگى اوست، چگونگى برقرارى اين روابط مى‏باشد. تنها رفت و آمد و دوستى ‏هاى سطحى براى يك زندگى سالم كافى نيست. چه بسا كسانى كه با انسان‏هاى متعددى در طول زندگى خود رابطه داشته‏ اند و بنا به مقتضاى كار يا موقعيتشان افراد زيادى را مى‏ شناسند، ولى از حس تنهايى و افسردگى رنج ببرند. لازم است انسان با اطرافيان خود نه فقط براى برطرف شدن احتياجاتش، بلكه براى محبت كردن و عشق ورزيدن و توجه به نيازهاى آنها نيز تعامل داشته باشد تا از خودبينى و بى‏ توجهى به احساسات و مسائل ديگران كه از مشكلات روانى به شمار مى ‏آيند به دور باشد و از آثار مطلوب اين‏گونه تعاملات نيز برخوردار شود. بخصوص در فضاى كنونى حاكم بر جوامع كه انسان‏ها را به سمت تنهايى و انزوا سوق مى‏ دهد، برقرارى روابط صميمانه يكى از مۆلفه‏ هاى اصلى سلامت روان به شمار مى ‏رود. از اين‏رو، ضرورى است كه چگونگى و آثار روابط اجتماعى صميمانه با دقت مورد بررسى قرار گيرد و به عنوان راهى مۆثر براى دست‏يابى و ارتقاى سلامت روانى معرفى گردد.

همه انسانها در زندگي اجتماعي خود ناگزيرند افراد خاصي را به عنوان دوست انتخاب کنند و با آنان روابط صميمانه‏ ترى داشته باشند. در اين رابطه هاي صميمانه يكى از نيازهاى عاطفى و روانى انسان که نياز به «پيوندجويى» است، مرتفع مي شود.

برقراري روابط دوستانه و صميمانه، ابراز محبت وعلاقه، اعتماد و خودفاش سازي دو جانبه ، همکاري، داشتن يار و همدم به هنگام گرفتاري و آلام روحي و داشتن دوستي هاي پايدار و مساعد با ديگران بر روى شخصيت انسان فوق‏العاده‏ تاثيرگذار است و يکي از نشانه هاي بهداشت و سلامت روان محسوب مي شود. بر اساس پژوهش منتشر شده در ژورنال «اپيدميولوژي و بهداشت جامعه»، سلامت رواني زنان و مردان در ميانسالي، بستگي دارد به داشتن حلقه وسيعي از دوستان (حداقل 10 نفر) كه يكديگر را به صورت منظم ملاقات مي كنند. البته در سلامت رواني زنان، داشتن دوست نقش موثرتري دارد.
در تحقيقي ديگر که برروي زنان افسرده و غير افسرده انجام گرفته، مشخص شده است که زنان افسرده، هيچ دوست صميمي و پشتيباني نداشته اند. اهميتِ دوست‏ يابى به قدري است که حضرت علي (ع) فرموده اند: «دوستان برطرف‏كننده غم‏ها و اندوه‏ها هستند.»

با توجه به اهميت دوستي در زندگي، در اين ياداشت سعي کرده ايم به برخي از آثار مثبت اين نوع معاشرت ها بر سلامت روان اشاره نمائيم:
نشاط و شادکامي : روان شناسان معتقدند " انسانها هرگز نمي توانند بدون داشتن روابط صميمانه با اطرافيان خود احساس شادکامي و سرور داشته باشند". نشاط دروني هميشه از طريق ارتباطات محبت آميز و سالم با افراد مورد علاقه بدست مي آيد. تحقيقات متعددي نيز نشان داده است که داشتن روابط اجتماعي غني و رضايتمند و معاشرت سالم و حمايتي با دوستان از جمله ويژگي هاي افراد با نشاط و شاد است، بنابراين دوستان هر فردي مي توانند با حمايت عاطفي خويش، همچون ارمغان شادي بخشي باشند که موجب ارتقاي سلامت روان و ذهن شوند.

آرامش ذهن : آرامش روح ، گمشده بسياري از آدمها در دنياي امروز است. داشتن روابط صحيح و سالم با ديگران يکي از ساده ترين روش هاي دستيابي به آرامش و در آغوش گرفتن آن است. داشتن يک شبکه اجتماعي غني حمايت شده، همچون سپري در مقابل مصائب است که باعث مي شود فرد هيچ گاه احساس تنهايي نکرده و اين اطمينان را داشته باشد که به هنگام اضطراب و يا در شرايط ناخوشايند زندگي، مي تواند بر اين شبکه حمايتي پناه برده و بر آن تکيه کند. داشتن چنين پوشش حمايتي به خودي خود باعث مي شود که فرد وقايع تلخ زندگي و موقعيت‏هاى فشارزا را کمتر آزارنده و تهديد کننده ارزيابي کند و به موجب آن نيز از آرامش خاطر بهره مند شود.

احساس امنيت: داشتن روابطي صميمانه همراه با حس برادري و اعتماد به ديگران، ارضاکننده ترين پيوندي است که باعث مي شود فرد احساس امنيت کند و به موجب آن نيز خواستار حفظ حرمت خود و ديگري باشد. در اين حالت امنيتي، فرد به يقين مي داند که دوست او امين است و در همه حال حافظ جان، مال، ناموس، آبروي اوست، لذا به همين سبب از خيانت و تنهايي نمي ترسد و سلامت روح و امنيت خاطر خواهد داشت.
دوست

اميدواري: اميد يکي از مولفه هاي اصلي سلامت روان است و داشتن روابط صميمانه با ديگران، باعث اميدواري مي شود.

کسي که با ديگران ارتباط مساعدي دارد مي داند پيامدهاي خوشي در انتظار اوست و اين انتظار پاداش، انگيزه عملي مي شود که فرد در جهت برقراري روابط سالم و صحيح با ديگران گام بردارد. از سوي ديگر فرد مي داند افرادي حمايت کننده در اطراف او هستند که اين خود نيز زمينه اميدواري را فراهم مي کند. وقتي فرد دچار مشکلي مي شود و يا تحت فشاراست به يقين مي داند کساني هستند که سعي مي کنند مشکل او را برطرف سازند و همراه او باشند. اين حمايت اجتماعي باعث مي شود از استرس و فشار رواني فرد کاسته شده و دلگرم و مطمئن شود و با اميد بيشتري براي مقابله و حل مسئله پيش رود. به ديگر سخن، اميد بسان يک احساس اطمينان است که با وجود ناکامي ها و يا شکست هاي موقت مي تواند ادامه داشته باشد در اين صورت است که فرد اگر حتي موفق هم نشود و يا نتواند کاري انجام دهد، مي تواند با درک همدلي ديگران شرايط سخت را راحت تر تحمل کند. اين حس تنها نبودن براي او اميد واقعي است.

احساس ارزشمندى : اعتماد به نفس و احترام به خود يکي از مهمترين ملاک هاي روان سالم است. اعتماد به نفس، احساس کفايت و ارزشمندي و هويت داشتن يکي از انگيزه هاي رواني هر فردي براي بقا و شکوفايي استعدادهاي نهفته است و بالا بودن آن باعث مي شود فرد از بسياري مشکلات و ناراحتي هاي رواني چون احساس حقارت ، بي پناهي، دلسردي و... به دور باشد.

بخشي از اعتماد به نفس، با حضور ديگران ساخته شده و بارور مي شود. وقتي فرد احساس کند که مورد تائيد و پذيرش و يا علاقه و محبت ديگري و يا ديگران است، نياز به احترام او از سوي ديگران غني شده و باعث مي شود فرد احساس مثبتي نسبت به خود داشته و به عزت نفس دست يابد. لذا، مي توان گفت يکي از مهمترين راه هاي دريافت عزت نفس برقراري روابط عاطفي و صميمانه با ديگران است.