آریا جوان-اما چه باید کرد؟
باید امید و انتقاد را جمع کرد. باید نگاه توامان به عدالتخواهی و ثبات و قانون گرایی داشت.
خب؛ یعنی دقیقن چه کنیم؟
فهم من از روشی که رهبری انقلاب به عدالتخواهان پیشنهاد دادند،
عدالتخواهی مساله محور است. اما آیا عدالتخواهی مساله محور یعنی ندیدن
مصداق ها؟
خلاصه کلام چنین است:
عدالت مساله محور، حل و فصل مصداق در مطالبه از نهادها و ساختارهای نظام
است. به تعبیر دیگر ما مصداق را رها نمی کنیم ولی خودمان هم بجای نظام و
قاضی حکم نمی دهیم.
برخی سبک عدالت خواهی شان، سبک عدالتخواهی در حکومت طاغوت است. گوئی با
نظامی مواجهیم که گرفتار فساد سیستمی است و همه در بن بست اند و تنها گروهی
عدالتخواه ماندند که قرار است نقش منجی را ایفا کنند. ازین جهت مبدا
عدالتخواهی را نیز همین اواخر می دانند و اعتقادی به راه طی شده 40 ساله و
مرور رفتار بزرگان عدالتخواهی ندارند.
اما تاریخ عدالتخواهی تراز درین 40 ساله بنحو دیگری رقم خورده است....
وظیفه جریان عدالتخواه مطالبه عالمانه است نه قضاوت هیجانی. اگر وظیفه
را مطالبه دانستیم آنگاه نهادهای نظام با مطالبه ما تقویت می شوند و هرگامی
که بردارند، امیدآفرین است. ولی اگر خودمان را ملاک قضاوت بدانیم آنگاه
اگر نهادهای مسوول حکم نهایی شان حکم ما نبود، خود و جامعه به نهادها بدبین
می شویم و کار بجایی می رسد که یا مقابل قانون و نهادها می ایستیم و از
آنها مشروعیت زدایی می کنیم و یا افسرده شده و از میدان بدر می شویم.
با مثال توضیح دهم.
در مساله محوری، وقتی جریان مطالبه گر با مسوول مظنون مواجه می شود بجای
حکم صادر کردن، ابتدا رفتار یا تصمیم مسوول را مورد پرسش قرار می دهد تا
ابعاد بحث شفاف شود. گام دوم مطالبه از نهاد ناظر و ارشد برای تعیین تکلیف
است و در نهایت تمکین به حکم نهادهاست.
اما گام نهایی تبدیل مصداق به مساله است؛ یعنی پرداختن به علتی که عامل
اصلی شکل گیری دهها مصداق است. اینجا به معنای واقعی کلمه به مساله محوری
می رسیم که هم درونش تخصصی شدن عدالتخواهی است و هم رعایت اولویت ها.
درباره اولویت ها حرف بسیارست.
نکته بسیار کلیدی اینجاست که مهمتر از خود مصداق، این نهادهای درون نظام
هستند که در مواجهه با مصداق تقویت می شوند و این یعنی افزایش امید به
کارآمدی انقلاب.