چاپ

در فضاي موسيقي ايران کمتر پيش آمده که ارکسترهايي با سازهايي از يک خانواده ي سازي به صحنه بروند؛ تجربه‌هايي که در اين زمينه مي توانيم در خاطره ي موسيقي ايران سراغ بگيريم، به گروه تنبک‌نوازان استاد روانشاد حسين تهراني، يا گروه تنبک‌نوازان استاد محمد اسماعيلي و يا گروه هاي کمانچه‌نوازانِ نويد دهقان و سنتورنوازان سيامک آقايي باز مي گردد و البته گروه آوازي تهران به سرپرستي ميلاد عمرانلو را هم نبايد از ياد برد. به تازگي اما در عرصه ي موسيقي ايران گروهي راه‌اندازي شده که 40 نوازنده را از خانواده ي يکي از سازهاي بادي کلاسيک، يعني خانواده ي ساز «فلوت»، در کنار هم زير يک چتر آورده است؛ چتري به نام «ارکستر کُر فلوت ايران» که از اين پس بيشتر نامش را خواهيم شنيد. سعيد تقدسي و فيروزه نوايي اين ارکستر کُر فلوت را راه‌اندازي کرده‌اند. تقدسي، فلوتيست سابق ارکستر سمفونيک تهران، بيش از سي سال است که در زمينه ي تدريس و رهبري کُر فلوت در کشورهاي سوئيس و اتريش فعاليت دارد. فيروزه نوايي نيز نخستين بانوي ايراني نوازنده ي فلوت است که به استخدام ارکستر سمفونيک تهران درآمده است. او نيز به همراه همسرش (سعيد تقدسي) اکنون در اتريش فعاليت هاي موسيقايي خود را پي مي گيرد. براي آشنايي با ارکستر کُر فلوت تهران و نيز آگاهي از کنسرت پيش روي اين گروه که ششم و هفتم مرداد ماه در تالار رودکي برگزار مي شود، ** 40 فلوت؛ از پيکولو تا فلوت باس - سئوال: آقاي کوشان پور، ارکستر «کُر فلوت تهران» از چه سالي پديد آمده و نوازنده ها به چه ترتيبي براي اين ارکستر انتخاب شده اند؟ - اين ارکستر که در سال 1394 راه اندازي شده، متشکل است از فارغ التحصيلان دانشگاه تهران و اعضاي انجمن فلوت ايران به رياست دکتر آذين موحد، که کمک‌هاي شاياني نيز در شکل‌گيري ارکستر فلوت داشته‌اند؛ همچنين اعضاي ارکستر از هنرآموختگان استاداني چون محمدعلي لقا، مجيد سينکي و ناصر رحيمي به شمار مي روند. - سئوال: مي شود درباره ي ترکيب اعضاي ارکستر و سازبندي آن توضيح دهيد. - ارکستر «کُر فلوت تهران» اکنون داراي 40 نوازنده است که همه‌ي سازهاي خانواده فلوت، يعني فلوت، فلوت پيکولو، فلوت آلتو و فلوت باس و همچنين يک نوازنده‌ي کنترباس را شامل مي‌شود. - سئوال: رهبر ارکستر آقاي تقدسي هستند؟ - بله، اين ارکستر که در واقع نخستين ارکستر فلوت در ايران نيز محسوب مي‌شود، تحت رهبري سعيد تقدسي و سرپرستي فيروزه نوايي قرار دارد و بنده هم مدير هنري آن هستم. ** تنها حامي: همدلي اعضاي ارکستر - سئوال: اداره ي ارکستر به چه ترتيب است؟ منظورم اين است که ارکستر کُر فلوت با حمايت چه گروه يا اشخاصي اداره مي شود؟ - بچه هاي ارکستر همگي با چنگ و دندان براي تشکيل، حفظ و ثبات اين ارکستر تلاش مي کنند و همواره همه ي تمرين ها را طبق نظم و برنامه برگزار کرده اند؛ ما از هيچ جايي تا کنون حمايت نشده‌ايم و تنها بنياد رودکي حاضر شده در هزينه ي اجاره ي تالار رودکي 20 درصد تخفيف بدهد. اين تنها کمکي است که تا امروز از جانب نهادهاي متولي موسيقي به ما شده که ممکن است براي ديگران نيز در نظر گرفته شود. در اين باره شايد لازم باشد اين را نيز بگويم که حتي آقاي تقدسي و خانم نوايي هم با هزينه ي شخصي به ايران مي آيند. به هر ترتيب همه ي اعضا، از جمله نوازندگان، کادر مديريتي و اجرايي و ... اميدوارانه در تلاشند که علاوه بر معرفي گروه و نحوه ي فعاليت آن و اجراي موسيقي اصولي، پاک و هنري، اسپانسر هم جذب کنند. البته ناگفته نماند که شماري از افراد هنردوست اتريشي براي خريد سازهايي نظير فلوت آلتو و فلوت باس به ما کمک کرده اند. ** همراهي چهل نوازنده ي يک ساز در يک ارکستر کار آساني نيست - سئوال: تجربه ي پيدايش ارکسترهايي که آنسامبل يا هم نوازي يک خانواده ي سازي را اجرا مي کنند، در ايران انگشت‌شمار بوده است؛ براي نمونه، تجربه‌هايي چون گروه تنبک‌نوازان استاد محمد اسماعيلي، گروه کمانچه‌نوازان نويد دهقان و يا سنتورنوازان سيامک آقايي را به خاطر مي آورم که همه ي اين گروه‌ها در نهايت با 15 يا 16 نوازنده اجرا داشته‌اند. چه شد که به فکر تشکيل ارکستر يا کُر فلوت، آن هم با 40 نوازنده رسيديد؟ - جمع کردن چهل نوازنده دور هم که همه ي آنان هم نوازنده يک ساز هستند، کار ساده يي نيست. اين را بايد در نظر داشت که فلوتيست‌هاي فعال در کشور، که بيشترشان حرفه يي و مدرس اين ساز نيز هستند، پيش از اين هيچ گاه شرايط فعاليت هم زمان در کنار يکديگر را نداشته اند؛ مگر چند نوازنده ي فلوت مي تواند در ارکستر سمفونيک تهران حضور داشته باشد؟ از اين رو، انسجام اين همه فلوت نواز در کنار هم، يکي از هدف‌هاي تشکيل اين ارکستر و از برگ‌هاي برنده ي ما است. افزون بر اين، کُر فلوت تهران با هدف معرفي استانداردهاي بين المللي در نوازندگي فلوت و پشتيباني از علاقه مندان اين ساز و ايجاد فضايي فرهنگي براي تعامل و انديشه و نيز برقراري پيوند بين نوازندگان ساز فلوت، به دور از هر گونه رقابت ناسالمي، پديد آمده است. - سئوال: ارکستر کُر فلوت سال گذشته نيز اجرا داشت؛ با توجه به تجربه ي اين اجرا و در نظر گرفتنِ اينکه هم نوازي چهل فلوتيست که موسيقي کلاسيک را هم اجرا مي کنند، در نوع خود پديده و اجرايي خاص است، مي خواهم بدانم تا چه حد بدين انديشيده ايد که اين اجراي خاص براي طيف گسترده تري از مخاطبان جذّاب و جلب کننده باشد؟ - در درجه ي نخست مي توان مخاطبان ارکستر کُر فلوت را مخاطباني «خاص» ناميد؛ اما در قالب همين مخاطبان خاص، استقبال از کنسرت سال گذشته ي ما بسيار بي نظير بود؛ در شب اجراي گذشته، همه‌ي استادان فلوت به ديدن کنسرت آمده بودند. افزون بر اين، در انتخاب قطعه هاي کنسرت، رپرتواري را انتخاب مي‌کنيم که براي افرادي که آشنايي با موسيقي کلاسيک ندارند و شايد فکر مي کنند بدان علاقه مند نيستند نيز جذاب باشد تا بتوانيم آنان را نيز با فضاي ارکستر و البته موسيقي کلاسيک آشنا کنيم. ** از «شهرزاد» کورساکُف تا قطعه ي يک آهنگساز ايراني - سئوال: قطعه‌هايي را که قرار است در کنسرت پيش رو (ششم و هفتم مرداد ماه در تهران) اجرا شود، چه کسي انتخاب مي کند؟ - انتخاب رپرتوار با آقاي تقدسي است و چون ايشان تجربه ي خوبي در اين کار دارند، مطمئناً کار خوبي درخواهد آمد. افزون بر اين، هر کس که در اين ارکستر مسئوليت دارد، به شکل حرفه يي کار خود را بلد است و افراد چندين سال تجربه ي کار هنري را با خود همراه دارند. هدفي هم که اين گروه دنبال مي‌کند، هدف سالمي است و بر اين باورم که اگر گروهي داراي تفکر سالمي باشد، با وجود همه ي مسائل و مشکل ها، بازخورد خوبي خواهد گرفت. پارسال استقبال خوبي از کنسرت ما شد، امسال نيز دو شب در تهران کنسرت داريم و يک شب در شيراز. - سئوال: کنسرت شيراز در چه تاريخي برگزار مي شود؟ - 15 مرداد ماه در تالار حافظ شيراز برگزار مي‌شود. در پي اين هستيم که با برگزاري چند اجرا بتوانيم گروه را به علاقه مندان و جامعه ي موسيقي معرفي کنيم و در ادامه هم اتفاق‌هاي بهتري را براي اين گروه رقم بزنيم. - سئوال: در رپرتواري که در کنسرت هاي پيش رو (در تهران و شيراز) قرار است اجرا شود، همه ي قطعه ها از آهنگسازان غربي است؟ - يکي از قطعه ها اثر يکي از آهنگسازان ايراني و بقيه از آهنگسازان موسيقي کلاسيک غربي است. - سئوال: از کدام آهنگساز ايراني قطعه اجرا مي شود؟ - از شروين عباسي که فارغ التحصيل آهنگسازي و از اعضاي همين ارکستر کُر فلوت است. بقيه ي قطعه ها هم از موتزارت (سمفوني 40)، داپلر، پياتزولا، خاچاطوريان، دِوُرژاک و کورساکُف (قطعه ي شهرزاد) انتخاب شده است. کنسرت ارکستر کُر فلوت تهران، به رهبري سعيد تقدسي و سرپرستي فيروزه نوايي، ششم و هفتم مرداد ماه، ساعت 21 در تالار رودکي برگزار مي شود.