چاپ

وحيده نگين افزود: درجهان کنوني دستيابي به توسعه همه‌جانبه و پايدار، بدون مشارکت فعال و موثر همه افراد جامعه به خصوص زنان ميسرنيست. مساله مشارکت درمعناي وسيع کلمه دربرگيرنده انواع کنش‌هاي فردي و گروهي به منظور دخالت در تعيين سرنوشت خود در جامعه و تاثير نهادن بر فرآيندهاي تصميم گيري درباره امور عمومي است و اين مشارکت مي‌تواند حضور سازنده، توانمند و شايسته زنان را در برداشته باشد. مشارکت در توسعه همه جانبه تنها به راي دادن خلاصه نمي شود بلکه فراتر از آن بايد شرايط گفت وگوي آزاد و شرکت فعال در فعاليت‌هاي مدني، سياسي و اقتصادي را براي زنان فراهم سازد. حضور فعال زنان يکي از شاخص‌هاي حرکت جامعه به سوي توسعه است وي با بيان اينکه مشارکت نيازمند موقعيتي است که زنان بتوانند در تصميم‌هايي که در سرنوشت خودشان موثر است، تاثيرگذار باشند، گفت: اگر مشارکت زنان به‌درستي مورد توجه قرار گيرد، موجب افزايش کارايي برنامه‌هاي توسعه اعم از توسعه اقتصادي، اجتماعي، سياسي، فرهنگي و... مي‌شود. به طور قطع زنان از اهميت خاصي در مقوله توسعه برخوردار هستند؛ به گونه‌اي که حضور فعال، آگاهانه و ايمان آنان به توانمنديهايشان و ميزان و چگونگي اين حضور را مي‌توان يکي از شاخص‌هاي ارزيابي يک جامعه در حرکت به سوي توسعه در نظر گرفت. مشاور وزير تعاون،کار و رفاه اجتماعي در امور بانوان افزود: در حال حاضر چنين مشارکتي در جامعه ما نسبتا کم و افزايش آن نيازمند فعاليت و برنامه‌ريزي وسيع و عميق فرهنگي است؛ بويژه با توجه به وضعيت خاصي که زنان در طول تاريخ پشت سر گذارده‌اند و حساسيت‌هايي که نسبت به آنها وجود داشته و دارد. نگين افزود: موانع و محدوديتها براي به صحنه کشاندن زنان همانند محدوديتهاي خانوادگي، فقدان شرايط اجتماعي مناسب براي کارکردن، گسترش نگاه جنسيتي، قضاوت مبتني بر عدم توانمندي زنان در توسعه و در يک کلام فرهنگ حاکم بر جامعه از جمله عوامل کاهش دهنده حضور و مشارکت واقعي زنان هستند. وي تصريح کرد: هرچند توجه به مفهوم مشارکت در توسعه در کشورهاي در حال توسعه تا حدودي رواج يافته اما ابزارهاي مشارکت در ميان مسوولان و مردم به خوبي جا نيفتاده است. يکي از اين ابزارها که در اغلب کشورهاي دموکراتيک با موفقيت عمل مي‌کند، فعاليت‌هاي اجتماعي و اقتصادي زنان در قالب تشکل هاي مردمي،سازمان هاي غيردولتي و تعاوني هاست. نگين افزود: هرچند که انگيزه‌ها، استعدادها و توانمندي‌هاي افراد و گروه ها متفاوت از يکديگر است ليکن در حرکت جمعي واقعي هر فرد و گروهي به اندازه امکان و توان و مسووليت پذيري خودش نقش دارد. به اين ترتيب يکي از نقش‌هاي تشکل‌ها - که مشارکت و همکاري‌هاي مردم در پذيرش مسووليت و کاهش تصدي‌گري دولت است- تحقق مي يابد. مشاور وزيرتعاون،کار و رفاه اجتماعي در امور بانوان در ادامه گفت: تعاوني نوعي همکاري و مشارکت افراد براي تاسيس و ايجاد يک سازمان اقتصادي با قبول اصولي است که سوداگري و بهره‌کشي از افراد را طرد مي‌کند، همه فعاليت‌ها در آن با تشريک مساعي و به صورت جمعي انجام مي‌شود،به انسان و آزادي او احترام گذارده و بدين ترتيب اجازه شکوفايي استعداد ها داده مي شود و در آن روابط نه به صورتي عمودي بلکه به صورت افقي و مبتني بر تفاهم و احترام متقابل استوار است، چنين نهادي پاسخگوي نيازهاي کنوني تمامي جوامع و الگويي براي تحقق مديريت مشارکتي و دموکراسي واقعي است. به نظر مي‌رسد براي تحقق هر بيشتر اهداف اين نهاد نياز به نيرويي عظيم و پرانگيزه و تغييرخواه است و زنان چنين نيرويي هستند. تعاونيها و تشکلهاي غير دولتي زنان را براي مسووليتهاي بزرگتر آماده مي‌کنند وي با بيان اينکه زنان در تعاوني‌ها و تشکل‌هاي غير دولتي، توانمندي‌هاي خود را باور مي‌کنند، اظهار کرد: تعاوني‌ها و تشکل‌هاي غيردولتي، زنان را براي مسووليتهاي بزرگتر آماده مي‌کنند. در کشورهايي چون ايران، موانعي براي حضور آگاهانه و فعالانه زنان در عرصه اقتصادي وسياسي و اجتماعي وجود دارد که عمده ترين آن فرهنگ مردسالارانه است. وجود نهادها و موسسات خودجوش و نيرومند و جلب علائق افراد و توده‌هاي پراکنده در اصناف، گروه‌ها و تشکلهاي مختلف و سازماندهي آنان، باعث تقويت جامعه مدني خواهد شد. نگين اضافه کرد: اين وضعيت به تقسيم قدرت در ميان مردم کمک مي‌کند و مشارکت و علاقه‌مندي آنها را به مسووليت پذيري جلب خواهد کرد بنابراين تشکلها و فعاليت زنان در حوزه هاي اقتصادي و اجتماعي رسالت بزرگي دارند. تعاوني هاي زنان با جذب زنان در جامعه پذيري آنان نيز نقش مهمي ايفا مي‌کنند. به اين نحو که زنان وارد فضاي کسب و کار مي شوند و گرايشات آنها نسبت به اهداف اقتصادي شکل مي‌گيرد. در اين شرايط پرداختن به ماهيت وجودي تشکلها و تعاوني‌هايي که توسط زنان اداره مي شوند، در روشن کردن اذهان جامعه و فرهنگ‌سازي براي تغيير نگرشها و باورها نسبت به نقش زنان از اهميت برخوردار است. نگين ادامه داد:انقلاب اسلامي ايران نشان داد که زنان مي‌توانند ضمن حفظ مسئوليت‌هاي خانوادگي و نگهداري حريم خود، در اجتماع هم حضوري فعال داشته باشند. زنان در جريان انقلاب همواره در صحنه فعاليت‌هاي انقلابي بودند و پس از انقلاب هم در عرصه‌هاي متعدد اجتماعي، سياسي و علمي حضوري پررنگ داشته‌اند اما به لحاظ اقتصادي به نظر مي رسد که شرايط چندان براي فعاليت آنها فراهم نبوده است تا به صورتي مستقل به کارآفريني و اشتغال بپردازند. وي با بيان اينکه پس از پيروزي انقلاب اسلامي، حضور زنان در عرصه‌هاي مختلف جامعه و حرکت و رشد آنها به صورت توده‌اي و فراگير در آمد، تصريح کرد: به دو دليل اين روند با همه شتاب و پويايي آن براي رسيدن زنان ايراني به جايگاه مطلوب و شايسته کافي نيست. اول مسايل تاريخي و محدوديت هاي ساختاري در حوزه هاي سياسي اجتماعي، اقتصادي. زنان ايراني با زنان بسياري جوامع حتي جوامع پيشرفته صنعتي از اين نظر مشابهت دارند. دوم مسائل و مشکلات نو و پيچيده اي که در سايه تحولات مهم اجتماعي در جامعه ايران پديد آمده و طبعا بخش مهمي از آن مربوط به زنان، جايگاه، نقش و حقوق آنها است. مشاور وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي در امور بانوان افزود: بنا به آمارها درصد زنان کارآفرين در ايران رقم پاييني است هم نسبت به آمارهاي جهاني و از آن مهمتر هم نسبت به ظرفيت‌هاي موجود در کشور. در سالهاي اخير زنان - که نيمي از جمعيت کشور را تشکيل مي دهند- گرايش بيشتري به تحصيلات دانشگاهي پيدا کرده‌اند و نرخ ورود زنان و دختران به دانشگاه‌ها افزايش يافته است؛ در حالي که بر اساس آمارهاي رسمي، نرخ بيکاري نيز در ميان بانوان تحصيلکرده به صورت قابل توجهي بالا است. به نظر مي رسد جذب اين تعداد نيروي تحصيلکرده در سازمان هاي دولتي موجود که بيشتر آن‌ها با تورم نيروي انساني مواجه هستند، عملي نباشد. بخش خصوصي نيز با توجه به گستره محدود آن در ايران ً نتوانسته است در جذب اين سرمايه هاي ملي موفقيت قابل توجهي داشته باشد. وي به راهکارهاي مهم جهت حل اين معضل اشاره و اظهار کرد: توسعه کارآفريني در ميان زنان و دختران دانشگاهي حمايت از فعاليت زنان در بخش تعاوني است. ايجاد تفکر کارآفريني و ورود به کسب و کار در ميان بانوان کشور، خصوصا دانش آموختگان دانشگاهي که با توجه به دانش و مهارتي که در رشته تخصصي دانشگاهي خود فرا گرفته و امکان ايجاد کسب و کار به صورت فردي و يا گروهي در رشته تخصصي خود را دارند، باعث مي‌شود که آنها با بهره گيري از استعدادهاي بالقوه خود، افرادي خلاق، نوآور و کارآفرين شوند و خود را باور کنند. نگين اضافه کرد: کارآفريني به نوبه خود فرآيند پيچيده‌اي است که عوامل متعدد شخصيتي، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و ... بر آن تاثير مي‌گذارد و شايد همين پيچيدگي و ناهمواري توجيه کننده ميزان قابل تامل عدم حضور گسترده بانوان در کارآفريني باشد. وي در ادامه گفت: عکس العمل‌هاي منفي اجتماعي يعني نگرش منفي به ضرورت نقش اجتماعي زن و محدود کردن توانمنديهاي او صرفا به انجام مسئوليتش در امور خانه داري، همسر داري و بچه داري از دلايل اوليه‌اي است که موجب برخوردها،مخالفت‌ها و ممانعت‌هاي حضور اجتماعي زن مي‌شود. مشاور وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي در امور بانوان تصريح کرد: چنين نگرشي اساسا نسبت به نقش اجتماعي زن، نادرست است و توان مديريت و مسئوليت پذيري او را زير سوال مي‌برد و نه تنها اعتقادي به توان زن ندارد بلکه در مقابل هر گونه نقش آفريني او در اين سطوح مقاومت نشان مي‌دهد و عامل فشار اجتماعي مي‌شود. به همين دليل کارآفريني زنان و موفقيت‌شان بويژه در حوزه تعاوني مي تواند در اصلاح اين نوع باورها بازتاب زيادي در محيط پيرامون از خود به جاي بگذارد. تشکل هاي زنان در رفع محروميت از آنها نقش فعالي داشته باشد وي در ادامه گفت: جبران اين عقب ماندگي‌هاي تاريخي و رفع مسائل و مشکلات نوين در عرصه زندگي زنان هر دو نيازمند يک حرکت سنجيده، برنامه‌ريزي شده، وسيع و همه جانبه است. در واقع تشکل‌ها و تعاوني‌هاي زنان در رفع محروميت از زنان و حل مسائل آنها بايد پيشتاز باشند. فعاليت زنان تعاونگر مي‌تواند الگوي بسيار خوبي براي همه زنان باشد چراکه نشان مي دهد که آنان به‌خوبي مي‌توانند فعاليت‌هاي موثري در زمينه اقتصادي و کارآفريني و اشتغال داشته باشند. آنان ثابت مي‌کنند که مي‌توان بر محدوديت‌ها غلبه کرد و کاري تازه انجام داد. علاوه بر آن فعاليت زنان تعاونگر يک نمونه گويا و خوب از گسترش «خير جمعي» است. خير جمعي ايده‌ها و فعاليت هايي است که به تمام اقشار جامعه در حال و آينده توجه دارد و نه به منافع يک قشر خاص. نگين در پايان تأکيد کرد: با توجه به نقش بي‌بديل و غيرقابل انکار زنان به عنوان حامي و پشتيبان جريان اشتغال و توسعه پايدار، ضروري است تا تشويق و حمايت از تشکيل اتحاديه‌ها و تعاوني‌هاي زنان، فراهم کردن فرصت‌هاي آموزشي، ارتقاي مهارت‌هاي شغلي بانوان تعاونگر، ايجاد فرصت‌هاي عرضه توليدات و خدمات و بازاريابي در تعاوني‌هاي زنان و امکان بهره‌مندي اين تعاوني‌ها از منابع و تسهيلات مالي و اعتباري به عنوان بخشي از راهکارهاي موثر تقويت و حمايت از تعاوني‌هاي زنان در کشور مد نظر قرار گيرد.