با پيشرفت تکنولوژي ما توانستهايم بسياري از اسرار جهان را کشف کنيم اما
عليرغم اين پيشرفتها هنوز هم بعضي از رازهاي اين عالم بيپاسخ ماندهاند و
کسي قادر به توضيح اين شگفتيهاي علمي نيست. هيچ چيز بهاندازهي کشف يک
معماي علمي نميتواند لذتبخش باشد و سر بهمهر بودن اين رازهاي حل نشده،
دليل جذابيت آنها است. در ادامه با ما همراه شويد.
پيشران موتور الکترومغناطيسي (EM Drive)
دانشمندان
ناسا در سال 2015 با آزمايش نمونهي اوليه يک موتور جديد در مرکز فضايي
جانسون، به اين نتيجه رسيدند اين موتور قادر به توليد نيروي پيشران است.
نام اين سيستم پيشران موتور الکترومغناطيسي (EmDrive) يا پيشران محفظه
تشديد (resonant cavity thruster) است. اين ايده براساس استفاده از محفظه
تشديد است که ميدان الکترومغناطيسي را در يک محفظه فلزي به دام انداخته و
سرانجام باعث تبديل نيروي محرکه به انرژي الکترومغناطيسي ميشود. در هر
صورت، چنين سيستمي قانون سوم حرکت نيوتن را که ميگويد هر عملي را
عکسالعملي است مساوي و در خلاف جهت، نقض ميکند؛ بهعبارتي ديگر انرژي نه
به وجود ميآيد و نه از بين ميرود بلکه از شکلي به شکل ديگر تبديل
ميشود.
ناسا سفر کرم چالهاي و رسيدن به سرعتي بيش از سرعت نور را
ممکن ميداند، گرچه براي رسيدن به چنين سرعتي راهي طولاني در پيش است. اما
به اعتقاد ناسا در حال حاضر سفر کردن با سرعتي بيش از سرعت نور مانند
داستانهاي علمي تخيلي به نظر ميرسد و هنوز بهترين ايده براي سفرهاي ميان
ستارهاي، موتورهاي يوني هستند. موتورهاي سوخت فسيلي و شيميايي، موتورهاي
هيدروژني و موتورهاي يوني همگي پيشرانهايي هستند که امروزه در وسيلههاي
گوناگوني استفاده ميشود.
مهاجرت دستهجمعي نهنگ هاي گوژپشت
بسيار
از نهنگها زندگي خود را در گروههاي کوچک و بهصورت دستهجمعي ميگذارند
اما در مقابل بعضي از نهنگها نيز تمايل دارند به صورت دستهجمعي تغذيه،
مهاجرت و جفتگيري کنند. دانشمندان اخيرا گروههايي از 20 و 200 تايي
نهنگها را در سواحل جنوب غربي آفريقا مشاهده کردهاند که تاکنون سابقه
نداشته است. نهنگ هاي گوژپشت در تابستان براي تغذيه به آبهاي جنوبگان
ميروند و بعد از ذخيره چربي کافي براي زمستان به سواحل نيمهگرمسيري و
گرمسيري مهاجرت ميکنند. دانشمندان توضيحي براي اين اسرار علمي ندارند و
نياز به مطالعات بيشتري دارند. با اين حال آنها ميگويند افزايش جمعيت
نهنگ هاي گوژپشت و تغيير شرايط آبهاي اقيانوسها ميتواند دليل آن باشد.
مدلهاي فراتر از استاندارد فيزيک
سالهاست
که دانشمندان از مدل استاندارد فيزيک ذرهاي براي توضيح برهمکنشها و
رفتار تمام ذرات جهان استفاده ميکنند که کاملا شناخته شده است. اخيرا
دانشمندان خبر از کشف ذارت اتمي دادند که رفتار عجيبي دارند و برخلاف
قوانين مدل استاندارد فيزيک رفتار ميکنند. محققان اين پديده را بههنگام
تبديل ذرات مزون B به ذرات سبکتر مانند لپتون تائو و لپتون مائون، مشاهده
کردند.
اتاقهاي مخفي در هرم جيزه مصر
هميشه
اين احتمال وجود داشت که در زير هرم بزرگ جيزه در مصر، راهروها و اتاقهاي
مخفي وجود دارد که باستانشناسان و سارقان از آنها بيخبر بودند. اکنون
محققان سندي واقعي از وجود حفرههاي خالي در اين هرم را به دست آوردهاند.
اين حفرههاي خالي مرموز در پس رخ شمالي هرم قرار دارد و حفرهاي ديگر نيز
در حاشيه شمال شرق کشف شده است که هردو بهطور کامل از راهروي اصلي و فضاي
داخلي مقبرههاي هرم جيزه جدا هستند. هرم بزرگ جيزه که به هرم خوفو نيز
معروف است، تقريبا 4500 سال پيش توسط فرعون خوفو ساخته شده است.
ارتفاع
اين هرم زماني که احداث شد 146 متر بود و از بزرگترين سازهي مصر به شمار
ميرفت. محققان با استفاده از تکنيکهاي شبيهسازي سه بعدي و تصويربرداي
راديوگرافي، اکنون درجايي که در حالت معمولي بايد ديوار وجود داشتهباشد،
فضاهايي خالي يافتهاند. يکي از حفرههاي کشف شده 105 متر بالاتر از کف
هرم در بخش شمال شرق قرار داشته و ديگري نيز در نزديکي در ورودي ديده شده
است و هنوز هيچ مدرکي درمورد ارتباط بين اين فضاها وجود ندارد. اکنون
محققان ميکوشند تا شکل، اندازه و موقعيت دقيق اين اتاقها را مشخص کنند.
سياره نهم و دهم منظومهي شمسي
در
سال 2016 دانشمندان موسسه فناوري کاليفرنيا (Caltech) خبر از کشف سيارهي
نهمي دادند که 10 برابر بزرگتر از زمين بوده و در فاصلهاي 20 برابر
دورتر از نپتون به دور خورشيد ميچرخد. دانشمندان با بررسي اجرام يخي در
کمربند دوردست کويپر متوجه شدهاند که در لبهي منظومه شمسي، جرمي به
اندازهي مريخ وجود دارد که احتمالا سياره دهم است که دور خورشيد ميچرخد.
اجرامي که در کمربند کويپر قرار دارند بهاندازهي کافي از ديگر سيارههاي
سامانه خورشيدي فاصله دارند و اين يعني گرانش عظيم سيارههاي بزرگ
نميتواند روي اين اجرام تاثير بگذارد که با پيشرفتهايي حاصل شده ميتوان
حرکات اين اجرام را پيشبيني کرد.
کاترين ولک و رنو مالتوتا گزارش
دادهاند که در آنسوي فاصله 50 واحد نجومي، کجي مداري اجرام کمربند کويپر
بهطور ميانگين به اندازهي 8 درجه با پيشبينيها تفاوت دارد. وولک
ميگويد اين يعني به جز سياره فرضي نهم، بايد يک سياره دهم هم وجود داشته
باشد. سيارهي دهم براي پديد آوردن اين انحرافهاي مداري بايد داراي جرمي
به اندازهي مريخ باشد. اکتشافات سيارات بعدي، به بشريت، گستردگي جهان و
اينکه چيزهاي زيادي براي کشف وجود دارد را نشان داد؛ اما اين کشفيات عموما
ديدگاه بشر را مثل کشفيات کوپرنيک و گاليله يا انيشتين را تغيير ندادند.
راز هيولاي تالي (Tully)
با
وجود اينکه دانشمندان بعد از تحقيقات فراوان توانستهاند مهرهدار بودن و
اسرار علمي اين جانور دريايي عجيب و غريب را مشخص کنند اما هنوز اطمينان
ندارند که اين هيولا يک ماهي است يا نه. آنها نام اين جانور دريايي را
«هيولاي تالي» نامگذاري کردهاند که متعلق به ردهي Tullimonstrum
باستاني است و محققان تصور ميکنند که تقريبا 300 ميليون سال قبل در آبهاي
ساحلي کمعمق و گلآلود در ميزيستهاند. فقط يک گونه از اين رده با نام
T. gregarium شناخته شده است و دانشمندان توانستهاند فسيلهاي اين جانور
تنها در ايلينويز کشف کنند. محققان فسيلهاي گوناگوني از اين جانور را در
اين منطقه پيدا کردند و صدها فسيل را بعد از کشف اوليه اين گونهها در دهه
1950 به موزه «فيلد» واقع در شيکاگو منتقل کردند.
در بازسازيهايي
که روي فسيل از اين جانور به دست آمده است، هيولاي تالي بالههايي شبيه
ماهي مرکب، چشمپاهايي شبيه خرچنگ دارد و آرواره آن روي زائدهاي عصا مانند
قرار گرفته است. محققان معتقدند که به همريختگي قسمتهاي مختلف بدن اين
جانور قابل مقايسه با نرمتنان و بندپايان مانند کرمهاست و به تازگي اعلام
کردهاند که اين جانور مانند مهرهداراني چون مارماهيهاست. با اين اوصاف،
طبقهبندي اين جانور دريايي در گروهي خاص کار بسيار دشواري است. البته،
محققان معتقدند که تنها وجود ملانوسام (که ملانين توليد و ذخيره ميکنند)
در چشمهاي اين جانور به معني قرار گرفتن آن در گروه مهرهداران نيست زيرا
بسياري از مهرهداران نيز داراي چشمهاي پيچيدهاي هستند.
فورانهاي راديويي تند (FRB)
منبع
فورانهاي راديويي تند (FRB) هنوز پس از يک دهه پيدا شدنشان، معلوم نيست و
يکي از اسرار علمي به حساب ميآيد. اکثر FRBها توسط آرسيبو (Arecibo)،
بزرگترين و قدرتمندترين راديوتلسکوپ فعلي روي زمين که حدود چندين برابر
قدرتمندتر از تلسکوپ پارکس استرالياست، دريافت شدهاند. برآورد ميشود که
هر روزه چندين هزار FRB در سرتاسر آسمان رخ ميدهد. ما هنوز چيز زيادي در
مورد امواج راديويي سريع يا همان FRBها نميدانيم و دليل آن نيز رايج نبودن
آنها نيست. پژوهشگران ميگويند روزانه بهطور متوسط 2000 امواج راديويي
سريع در سرتاسر عالم پخش ميشود اما اين امواج به حدي گذرا هستند که ما
نميتوانيم آنها را تشخيص دهيم.
دانشمندان در سال 2007 بود که
توانستند براي نخستينبار امواج راديويي سريع را کشف کنند و تا اوايل سال
جاري ميلادي تجهيزاتي که در اختيار داشتند به حدي سريع نبودند که بتوانند
اين سيگنال راديويي مرموز را درست در لحظهاي که دريافت ميشوند، ببينند.
در ماه مارس سال 2015، 10 سيگنال فضايي تکرار شونده شناسايي شدند اينها
نخستين سيگنالهايي هستند که منبع آنها جايي در خارج از کهکشان راه شيري
است و آنها برخلاف هر آنچه که تا به اين لحظه ديدهايم، داراي يک الگوي
تکرارشونده هستند. تمام 10 سيگنالي که از فضا ارسال شده بودند توسط راديو
تلسکوپ آرسيبو دريافت شدند.
ابتدا 6 سيگنال با فاصله 10 دقيقهاي از
يکديگر دريافت شدند و سپس ماه بعد، 4 سيگنال ديگر نيز توسط راديو تلسکوپ
دريافت شدند و منبع همگي آنها نيز دقيقا يک منطقه از فضا بود! وقتي که
دانشمندان اين الگوي خارقالعاده را مشاهده کردند، کنجکاو شدند و تصميم
گرفتند که به دادههاي قبلي نيز نگاهي بياندازند، آنها به هنگام بررسي
دادهها متوجه شدند که در سال 2012 يک موج راديويي سريع دريافت شده که منبع
آن نيز دقيقا همان منطقه خاص از فضا است.
کاهش نور ستارهي KIC 8462852
معمولا
زماني که ستاره شناسان شاهد ضعيف شدن نور در يک ستاره دوردست مي شوند،
ميدانند که ناشي از عبور يک سياره به دورش است و اين يک امر کاملا عادي
است. اما الگوي کاهش نور ستاره KIC 8462852 اصلا شبيه به بقيه نيست! اين
کاهش نور غيرعادي و آشکار نشانگر اين است که گويي يک دسته از اشيا نزديک به
هم در حال گردش به دورش هستند. چنين الگويي قبلا هرگز ديده نشده بود و
منجربه برخي نظريه پردازيهاي خيالي گرديده است. مونتت و سيمون 500
ستارهي اطراف KIC 8462852 و 500 ستاره ديگر که از لحاظ اندازه و ترکيبات
شبيه آن بودند را بررسي کردند تا ببينند آيا روشنايي آنها هم در امتداد
خطوط زماني مشخص کاهش مييابد يا خير؛ هيچکدام از آنها چنين الگويي نداشتند
و اين پديده يکي از عجيبترين اسرار علمي است.
دانشمندان اکنون
ميدانند که نهتنها نور اين ستاره به صورت تصادفي کاهش پيدا ميکند بلکه
اين کاهش نور گاهي به 20 درصد ميرسد که اين کاهش نور طي 100 سال اخير
افزايش پيدا کرده است. بهعنوان مثال برخي نظريهپردازان امکان وجود
بيگانگان هوشمند را پيشنهاد ميدهند و اظهار ميکنند که احتمالا اين دسته
از اشيا ابرسازههايي ساختهي بيگانگان فضايي است تا انرژي اين ستاره را
مهار کنند.
هواپيماي مرموز فضايي X-37B
هواپيماي
فضايي X-37B پس از 718 روز گردش به دور زمين سال گذشته در مرکز فضايي کندي
ناسا در فلوريدا فرود آمد. اين هواپيما در جولاي 2011 ميلادي از زمين
برخاست و سال 2015 براي نخستين بار فرود آمد. X-37B که تقريبا شبيه يک
هواپيماي کوچک به نظر ميرسد، براي نخستين بار به جاي کاليفرنيا در فلوريدا
فرود آمد. اين سازه پيشرفته توانست ماموريت طولاني مدتش را در مدار زمين
با موفقيت به پايان برساند و رکوردي نزديک به دو سال را از خود بر جاي
بگذارد. اما اين فضاپيماي بدون سرنشين اين همه مدت در فضا چه ميکرد؟
اولين ماموريت نيروي هوايي موسوم به OTV-4 در آوريل 2010 آغاز شد و عموم
مردم به اين ماموريت مشکوک شدند.
وقتي چند ناظر آماتور گزارش دادند
هواپيماي بدون سرنشين هر چهار روز يک بار بالاي يک منطقه خاص پرواز
ميکند، اوضاع بدتر شد. هواپيماي بدون سرنشين X-37B درواقع، شبيه به شاتل
فضايي بازنشسته ناسا، البته در اندازهاي کوچکتر است که قادر به انجام
ماموريتهاي طولاني مدت در مدار زمين است. در حال حاضر هيچ پاسخ دقيقي براي
اين سوال اسرار علمي وجود ندارد. نيروي هوايي ايالات متحده ميگويد اين
هواپيماي فضايي به کاهش ريسک، آزمايشات و توسعه عملياتي فناوريهاي حمل و
نقل فضايي با قابليت استفاده مجدد ميپردازد.
حفرههاي پنيري شکل مريخ
گاهي
اوقات مدارگرد شناسايي مريخ ويژگي عجيب و غريبي را به تصوير ميکشد که
معماي سرگرمکنندهاي را براي ستارهشناسان به ارمغان ميآورد؛ يکي از
پديدههاي اسرار علمي فرورفتگي توخالي دايره شکل است که اوايل امسال ديده
شد. قطب جنوب مريخ در فصل تابستان به سر ميبرد، خورشيد در آسمان به اندازه
کافي پايين است تا سايههاي روي سطح سياره را تشديد کند و باعث شود
ويژگيهاي ظريف بيشتر به چشم بيايند. با اين حال سوسويي از نور در ته گودال
وجود دارد که نشاندهنده وجود تکهاي يخ در اين گودال است. اطراف چاله را
قطعاتي از دياکسيدکربن يخزده پر کرده است.
گمان ميرود حلقههاي
داخل يخ، محلي است که يخ خشک زير گرماي نور خورشيد تابستاني به گاز تصعيد
شده است و چيزي که ستارهشناسان آن را «پنير سوئيسي» مينامند را به جاي
گذاشته است. مدارگرد شناسايي مريخ از سال 2006 در حال گردش به دور سياره
سرخ بوده و تصاوير پرجزئياتي را از سطح اين سياره به زمين مخابره کرده است.
اين تصاوير نشاندهنده محيطي پويا است، جايي که گرد و غبار بيداد ميکند،
شن و ماسه همه جا را پوشانده است و گاهي هم تکنولوژيهاي زميني به چشم
ميخورد که در حال جمعآوري گرد و غبار است.