بزرگنمايي:

ماه همواره يکي از مهم‌ترين مؤلفه‌هاي سازنده در ايجاد شرايط مناسب براي تکامل حيات در سياره ما به شمار مي‌رفته است، اما يافته‌هاي علمي اخير نشان مي‌دهد زمين آن قدرها هم که تصور مي‌شده وابسته به وجود ماه نيست. علت وجود ماه,سرعت چرخش زمين پيش از شکل گيري ماه اگر ماه نبود فقط ده درجه به انحراف فعلي محور چرخشي زمين که 23٫5 درجه است، اضافه خواهد شد ژاک لاسکار، ستاره شناس فرانسوي در سال 1993 با انجام محاسبات پيچيده رياضي به اين نتيجه رسيد که وجود گرانش ماه در ثابت نگه داشتن انحراف محوري زمين حياتي است. انحراف محوري زمين در تعيين الگوي آب و هوايي نقش بسيار مهمي دارد و اگر دائم در حال تغيير باشد باعث بروز يک شرايط آب و هوايي بشدت متغير مي شود که تبعات زيست محيطي آن آرامش ساکنان زمين را مختل خواهد کرد. لاسکار معتقد است ما زميني ها بسيار خوش اقبال هستيم که قمري به اين بزرگي بالاي سرمان در آسمان داريم. هيچ کدام از سياره هاي سنگي منظومه شمسي از اين موهبت برخوردار نيستند. مريخ يا همان سياره سرخ دو ماه کوچک دارد که با نام هاي فوبوس و دِيموس شناخته مي شوند. اينها در واقع سيارک هايي بوده اند که در مدار مريخ به دام افتاده و البته تأثير چنداني روي مريخ ندارند. از اين رو، انحراف محوري مريخ ميليون ها سال است که مرتباً تغيير مي کند و حتي گاهي انحراف محور چرخشي آن به بزرگي حداقل 45 درجه مي رسد. اما اين خوش اقبالي زميني ها در داشتن يک ماه منحصر به فرد فقط حاصل يک اتفاق بود. 4٫5 ميليارد سال پيش، يک سياره يا سيارک عظيم (تقريباً به اندازه مريخ) با زمين برخورد کرد و از خرده سنگ هاي حاصل از اين انفجار مهيب، ماه شکل گرفت. بر اساس فرضيه زمين کمياب، پيتر وارد و دونالد براونلي در کتابي با همين عنوان استدلال کردند که فقط در سياره هاي بسيار معدودي همه چيز براي تکامل حيات مهياست. حال يافته هاي اخير حاکي از آن است که بايد در تحليل هاي پيشين شک کرد. جک ليسوئر از مرکز تحقيقات آمِس ناسا، جيسن بارنز از دانشگاه آيداهو و جان چمبرز از مؤسسه علوم کارنِگي به اتفاق نشان دادند که اگر ماه نبود چه اتفاقي براي زمين مي افتاد. پژوهشگران دريافتند در صورت نبود ماه فقط ده درجه به انحراف فعلي محور چرخشي زمين که 23٫5 درجه است، اضافه خواهد شد. به نظر مي رسد لاسکار در محاسبات خود دچار اشتباه شده بود. کامپيوترهاي عصر جديد سريع تر و پرقدرت تر از ماشين هاي محاسباتي دهه 1990 عمل مي کنند و مي توانند نتايج دقيق تري ارائه دهند. پژوهشگران گفته اند که اگر زمين سريع تر مي چرخيد، مثلاً اين که طول يک شبانه روز کمتر از ده ساعت مي شد يا جهت چرخش زمين برعکس مي شد، يعني اين که خورشيد از مغرب طلوع و در مشرق غروب مي کرد، آن وقت زمين مي توانست از نيروي گرانشي ساير سيارات به ويژه مشتري استفاده کند و ديگر نيازي به ماه نداشت. زمين هر 24 ساعت يک بار به دور خود مي چرخد. بعد از اتفاقي که به شکل گيري ماه منجر شد، زمين هر چهار يا پنج ساعت يک بار به دور خود مي چرخيد. اما سرعت چرخش آن به علت وجود ماه بتدريج کم شد. سرعت چرخش زمين پيش از شکل گيري ماه هنوز مشخص نيست، اما گمان مي رود که حرکت سريعي داشته و حتي گاهي جهت چرخش آن عوض مي شده است. در زمان پيدايش زمين اين برخورد اجرام سنگين بود که بر جهت چرخش آن اثر گذاشت. پژوهشگران معتقدند که جهت چرخش بيشتر سيارات سنگي از غرب به شرق است، اما عده ديگري اظهار مي کنند بعضي سيارات سنگي در هر دو جهت مي چرخند و اين يعني تعداد سياراتي که جهت چرخش آنها از شرق به غرب است کم نيست. پژوهشگران نتيجه گرفتند که حيات در سيارات سنگي به وجود ماه وابسته نيست. حتي در بعضي موارد وجود يک ماه بزرگ مي تواند تبعات زيست محيطي فاجعه بار داشته باشد. يافته هاي اخير موقعيت جديدي را براي اختر زيست شناسان فراهم کرده تا در جستجوي سکونتگاه هاي فرازميني به موقعيت هاي جديدتري فکر کنند.